0

Sabiha Gürayman
İlk Kadın İnşaat Mühendisi

SABİHA (RIFAT) GÜRAYMAN

KAYDIR

1910

Makedonya’nın Manastır şehrinde dünyaya geldi. Babası Yüzbaşı Rıfat Bey, Hareket Ordusu ile İstanbul’a girdikten sonra ailesini Manastır’dan İstanbul’a getirdi. Çerkes okulunda başladığı eğitimine Beşiktaş Esma Sultan İlkokulu’nda devam etti. Ardından Nişantaşı Kız Ortaokulu’na kaydoldu.

Sabiha Gürayman
Sabiha Rıfat Gürayman'ın Mühendishane-i Bahr-i Hümâyûn'a giriş belgesi.
Sabiha Gürayman

1927

İstanbul Kız Lisesi’ne kaydını yaptırdı. Lisede voleybol takımına girdi. Mühendis Mektebi’ne ilk kez kız öğrenci alınacağını öğrendiğinde koşarak okula gitti ve ortaokul mezunu olmasına rağmen son günde üniversiteye kaydını yaptırmayı başardı. 350 erkek öğrencinin arasında arkadaşı Melek Erbul ile birlikte iki kız öğrenciden biriydi.

1928

Okulun voleybol takımına seçildi, sonra da Fenerbahçe Kulübü’ne kaydedildi. Fenerbahçe Erkek Voleybol Takımı’nın bir oyuncu eksik kalması üzerine takıma alınan ilk kadın sporcu oldu. 5 erkek 1 kadın oyuncudan oluşan Fenerbahçe Voleybol Takımı’nda Uçan Parmaklar lakabı ile anılmaya başladı.

Sabiha Gürayman
Sabiha Gürayman

1929

Fenerbahçe Erkek Voleybol Takımı şampiyon oldu, takım kaptanı ise Sabiha Rıfat idi! Böylece bir erkek spor kulübünün ilk kadın kaptanı oldu. Voleybol hayatı, okul yıllarında devam etti, birçok resmi maçta oynadı.

Sabiha Gürayman

1933

Üniversiteden mezun oldu. Aynı yıl Ankara Bayındırlık Müdürlüğüne atandı. Okul arkadaşı ve 1939’da eşi olacak Remzi Gürayman’ın tayini de Ankara’ya çıkınca birlikte gittiler. Arkadaşı Melek Erbul evlendikten sonra mesleğine devam etmediği için, Sabiha Rıfat ilk kadın mühendis oldu.

1933 - 1934 - 1935

1933-1934 Erzurum’da iki ortaokul projesinin yapımını üstlendi ve başarıyla tamamladığı bu işlerle adını duyurdu. 1935’de biten okulların projesini İsmet İnönü’ye gösterdiklerinde Sabiha Rıfat adını gördü. Yıllar sonra bir heyetle karşısına çıktığında İnönü, “Ben sizi tanıyorum efendim, siz şu okulu yapan mühendis hanım değil misiniz?” demişti.

1936

Ankara-Beypazarı yolundaki köprü inşaatı projesinin yapım işini zorlu mücadeleler sonunda aldı. O kemer köprüye daha sonra Kız Köprüsü adı takıldı. Ankara’da birçok yol ve köprü yapımında görev aldı.

1937

Yapı ve İmar İşleri Reisliği’nde göreve başladı.

1938

TBMM inşaatının kontrol mühendisi oldu.

1945 - 1953

Anıtkabir Kontrol Şefliği görevi ona verildi, haberi aldığında gözyaşlarına boğuldu. Atatürk’e borcunu ödeyecekti. Anıtkabir’in yapımı bittiğinde yabancı diplomatlar da dahil birçok ziyaretçi böyle bir işin başında bir kadını görmekle yaşadıkları şaşkınlık ve hayranlığı dile getirdi.

1953

Yapı ve İmar İşleri Reisliği Teknik Müşavirliğine getirildi ve 10 yıl bu görevde çalıştıktan sonra 1963’te emekliye ayrıldı.

2003

Erkek mesleği sayılan inşaat mühendisliğinde kadın elinin başarısını kanıtlayan Sabiha Rıfat Gürayman, nice kadın inşaat mühendisinin yetişmesine kapı açarak aramızdan ayrıldı...

SOSYAL MEDYA